کنسرو تن ماهی ترکیبی متشکل از آب و نمک می‌باشد که توسط خانواده‌ی Scombridae برای اولین‌بار تولید شده است. کنسرو تن ماهی دارای تنوع بسیاری می‌باشد و در هر کجای جهان با توجه به ذائقه و فرهنگ غذایی همان منطقه تهیه می‌شود. به طور کلی تن ماهی در سراسر جهان با استفاده از ماهی‌های متفاوتی که معمولاً صید همان نواحی باشد، تهیه می‌گردد. اما به طور کلی تمامی انواع تن ماهی دارای خواص نزدیک به هم می‌باشد که به همین دلیل فواید و مضرات آن‌ها نیز به هم نزدیک می‌باشد.
در صورتی که این ماده‌ی غذایی خوشمزه به درستی و به اندازه مصرف نشود، میتواند به جای عملکردی مثبت، برای بدن انسان مشکلات و عوارض بدی را به همراه داشته باشد. در این مقاله قصد داریم تا در چهارچوب موارد زیر به فواید و عوارض کنسرو تن ماهی بپردازیم:
- ارزش غذایی کنسرو تن ماهی چیست؟
- فواید کنسرو تن ماهی کدام است؟
- تن ماهی چه مضراتی برای بدن انسان میتواند به همراه داشته باشد؟
ارزش غذایی کنسرو تن ماهی
از جمله مهم‌ترین سؤالاتی که در مورد تن ماهی مطرح می‌شود به ارزش غذایی این ماده غذایی و تفاوت بین خواص آن با ماهی زنده باز می‌گردد. برای پاسخ دادن به این سؤال باید به مواد مغذی درون کنسرو تن ماهی رجوع کرد. معمولاً مواد غذایی موجود در کنسرو تن ماهی به ماهی درون آن مرتبط می‌باشد. ماهی تن، دارای انواع ویتامین، مواد معدنی و ترکیبات طبیعی می‌باشد.
آنتی اکسیدان، پروتئین و سدیم از مهم‌ترین مواد تشکیل‌دهنده‌ی تن ماهی می‌باشند. علاوه بر آن مقدار قابل توجهی سلنیوم، فسفر، آهن، منیزیم و پتاسیم نیز در تن ماهی موجود می‌باشد. اگر بخواهیم نگاه عمیق‌تری به ویتامین‌های موجود در کنسرو تن ماهی داشته باشیم، باید به وجود ویتامین B12، نیاسین، B6 و ریبوفلاوین به مقدار زیاد در تن ماهی اشاره کنیم.
فواید کنسرو تن ماهی
تن ماهی با توجه به نوع عناصر و ویتامین‌های موجود قادر است تا تأثیرات مثبتی را بر بدن انسان به وجود آورد. از مهم‌ترین فواید تن ماهی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سلامت قلب
بدون شک یکی از مهم‌ترین فواید کنسرو تن ماهی که به ماهی مورد استفاده در تن ماهی باز می‌گردد، حفظ سلامت قلب می‌باشد. تن ماهی به دلیل برخورداری از سطح بالای امگا ۳، قلب را از ابتلا به انواع بیماری‌های عروق کرونری حفظ می‌کند. امگا ۳ قادر است تا سطح اسید چرب امگا ۶ و کلسترول بد LDL را در بدن کاهش دهد.
- فشار خون
اسید چرب امگا ۳ در پایین آوردن فشار خون بدن بسیار مؤثر می‌باشد. تن ماهی به دلیل برخورداری از عنصر پتاسیم به عنوان نوعی تعدیل‌کننده در بدن عمل می‌کند و فشار خون را کاهش می‌دهد. با کاهش فشار خون در درون رگ‌ها، احتمال بروز سکته‌ی مغزی و قلبی کاهش می‌یابد.
- مراقب از چشم‌ها
اسید چرب امگا ۳ دارای خواص بسیار زیادی می‌باشد که یکی از آن‌ها مراقب از سیستم بینایی می‌باشد. برخی از افراد در سنین بالا دچار اختلالاتی در بینایی و حتی کوری چشم می‌شوند که با استفاده از اسید چرب امگا ۳، بافت‌های چشمی ترمیم می‌شوند و تا حد چشم‌گیری از بروز این عارضه‌ها در سنین بالا جلویگری می‌شود. تن ماهی منبع سرشار اسید چرب امگا ۳ می‌باشد.
- رشد و نمو
کنسرو تن ماهی دارای سطح بالای از پروتئین می‌باشد. در هر وعده‌ی تن ماهی که به صورت تقریبی برابر ۱۶۰ گرم ماهی تن می‌باشد(یک قوطی تن ماهی )، میتواند بیش از ۸۰ درصد از نیاز روزمره‌ی بدن شما به پروتئین را تأمین کند. همانطور که می‌دانیم، پروتئین ماده‌ی اصلی سازنده‌ی بافت‌های بدن می‌باشد و عامل اصلی رشد بافت‌های بدن می‌باشد. به همین دلیل استفاده از تن ماهی برای افرادی که دارای زخم و بیماری‌هایی از این دست هستند میتواند بسیار مفید باشد.
- کاهش وزن
از مهم‌ترین فواید تن ماهی می‌توان به سطح پایین کالری و چربی موجود در آن اشاره کرد. در عصر حاضر که تناسب اندام جزو یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افراد به حساب می‌آید، مصرف این ماده‌ی مغذی میتواند انتخاب خوبی برای تمامی افراد خصوصاً ورزشکاران به حساب بیاید. اسید چرب امگا ۳ موجود در تن ماهی نوعی هورمون که میل به مصرف غذای بیش از نیاز بدن را کنترل می‌کند را تحریک می‌کند.
- تقویت سیستم ایمنی و افزایش سطح انرژی بدن
ویتامین C، روی و منیزیم از شناخته شده‌ترین آنتی اکسیدان‌های طبیعی به حساب می‌آیند که در تن ماهی یافت می‌شوند. آنتی‌اکسیدان‌ها سیستم ایمنی بدن را در مقابل رادیکال‌های آزاد تقویت می‌کنند. اما مهم‌ترین عنصر موجود در تن ماهی که بیش‌ترین نقش را در تقویت سیستم ایمنی بدن بازی می‌کند، عنصر سلنیوم می‌باشد.
علاوه بر این موارد، به دلیل برخورداری کنسرو تن ماهی از ویتامین‌های خانواده‌ی B، سطح انرژی بدن به طرز چشم‌گیری افزایش می‌یابد. این ویتامین‌ها عملکرد و بهره‌وری تمامی ارگان‌های بدن را تقویت می‌کنند که در نتیجه‌ی سطح انرژی کلی بدن افزایش می‌یابد.
تن ماهی دارای خواص بسیاری می‌باشد. در صورتی که بخواهیم به صورت مختصر از سایر فواید این ماده‌ی غذایی لذیذ نام ببریم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- بهبود گردش خون در بدن
- جلوگیری از سرطان
- پیشگیری از ابتلا به امراض کلیوی
- کاهش استرس
- ترمیم غشای سلولی
- تنظیم سطح سلنیوم و جیوه در بدن
- کاهش افسردگی
عوارض کنسرو تن ماهی
در کنار تمامی فواید تن ماهی، این ماده‌ی مغذی در صورتی که به درستی تهیه و مصرف نشود میتواند خطرات جبران‌ناپذیری را به همراه داشته باشد. در این بخش قصد داریم تا مهم‌ترین عوارض تن ماهی را مورد بررسی قرار دهیم.
- آسیب مغزی
با توجه به مصرف جیوه در مراحل تولید تن ماهی، در صورتی که مراحل تولید به درستی و طبق استاندارد‌های روز انجام نپذیرد، این عنصر میتواند مشکلاتی جدی را در بدن و حتی مغز به وجود بیاورد. مصرف جیوه میتواند مستقیماً سیستم اعصاب را دچار اختلال کند.
- حملات قلبی
از دیگر عوارض تن ماهی می‌توان به وجود برخی فلزات سنگین در کنسرو اشاره کرد. در صورتی که میزان این فلزات سنگین در بدن انسان از حد مجاز تجاوز کند میتواند ایست سریع قلبی را به همراه داشته باشد. بر اساس آخرین مطالعات انجام شده در انجمن قلب آمریکا، مردانی که در بدن خود بیش از حد مجاز فلزات سنگین داشته باشند، ۶۰ درصد بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی و ۷۰ درصد بیشتر در معرض مرگ قرار دارند.
- مسمومیت غذایی
معمولاً ماهی‌های موجود در کنسرو ماهی تن، در نواحی دوری نسبت به خط تولید کنسرو تن ماهی صید می‌شوند. به همین دلیل ممکن است ۲ تا ۳ روز این ماهی‌ها در دمای نامناسب و در معرض فساد قرار داشته باشند. مسمومیت غذایی به واسطه‌ی مصرف تن ماهی از بدترین انواع مسمومیت غذایی به حساب می‌آید. البته با توجه به نکات ایمنی پیش از مصرف تن ماهی می‌توان از بروز بسیاری از مشکلات احتمالی پیشگیری کرد.
کنسرو تن ماهی در صورتی که به روش صحیح تولید و فرآوری شود، دارای فواید بسیاری برای بدن انسان می‌باشد. از طرفی عوارض تن ماهی در مقابل فواید آن بسیار ناچیز می‌باشد و می‌توان با دقت بیشتر در نحوه و میزان مصرف آن از عوارض تن ماهی کاست.
